“Βουτιά στο Ενυδρείο”

Το βιβλίο του Γιώργου Κουτσούκου «Ενυδρείο» ήταν για μένα μια ευχάριστη έκπληξη τόσο στην σύλληψή του - που αφορά την ζωή στην Αθήνα σήμερα - όσο και για τα συναισθήματα που βγάζει, της απόγνωσης, της απελπισίας, σε σχέση με την κρίση αλλά και της ανάγκης για ελπίδα, για αισιοδοξία, για έρωτα. Η επιλογή να εκφραστεί αυτό μέσα από τους δρόμους της πόλης, μιας πόλης, που σε κάθε δρόμο υπάρχει μια ιδιαιτερότητα γιατί η κρίση φαίνεται πολύ περισσότερο στις παρηκμασμένες περιοχές, Σωκράτους, Μάρνης, και πολύ λιγότερο ή σχεδόν καθόλου σε άλλες περιοχές του Κέντρου, όπως Βουκουρεστίου ή στην Κηφισιά είναι ιδιαίτερα επιτυχημένη. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που αναφέρεται ότι η απόσταση πλέον μεταξύ της Κηφισιάς και του Κέντρου της Αθήνας είναι έτη φωτός, που περιγράφει ανάγλυφα λογοτεχνικά και το εύρος των ανισοτήτων όπως έχουν διαμορφωθεί σήμερα.
Προσωπικά είμαι γέννημα θρέμμα Αθήνας και την έχω ζήσει σε όλη την εξέλιξη της τις τελευταίες δεκαετίες, από μικρό παιδάκι. Βεβαίως, σκηνές όπως αυτές που ζούμε τώρα δεν μπορούσαμε να τις φανταστούμε όταν ήμασταν παιδιά και ας είμαστε φτωχοί.
Η φτώχεια, η εξαθλίωση, η παραίτηση, τα ναρκωτικά, η παντελής έλλειψη επικοινωνίας φαίνεται σε κάθε της βήμα. Μέσα, όμως, σε όλο αυτό το ζοφερό περιβάλλον υπάρχει και η ανάγκη για έρωτα, για επικοινωνία, για ελπίδα, για μια καλύτερη ζωή. Αυτό φαίνεται και από την συμπεριφορά του ήρωα που προσπαθεί με πορτοφόλια να συνομιλήσει με γυναίκες, να απευθυνθούν εκείνες σε αυτόν, για να του δώσουν το πορτοφόλι που τάχα του έπεσε. Οι γυναίκες που του απευθύνονται έχουν κι εκείνες τα ίδια προβλήματα, την ίδια απελπισία, τα ίδια αδιέξοδα. Ο ήρωας μας όμως προσπαθεί παρά τις αποτυχίες, να βρει, να κρατηθεί, να επικοινωνήσει, να ερωτευθεί.
Διαβάζοντας κάποιος το βιβλίο θα μπορούσε να πει ότι είναι πολύ σκληρό εφόσον απεικονίζει μια πραγματικότητα που σήμερα είναι τραγική για όλους μας, ιδιαίτερα η σημερινή εικόνα των ανθρώπων και των δρόμων της Αθήνας. Δεν περιορίζεται όμως εκεί. Eκφράζει και την ανάγκη του ανθρώπου να ξεφύγει απ’ όλη αυτήν την αθλιότητα, να ονειρευτεί, να φανταστεί και να δημιουργήσει ένα καλύτερο αύριο .
Πολλές φορές έχουμε μιλήσει με τον Γιώργο για την Αθήνα, αυτό που έχει πει τελικά είναι πολύ σωστό. Του είχα πει ότι «και οι άλλες πόλεις της Ευρώπης έχουν παρακμή αλλά η κατάσταση στην Αθήνα είναι πολύ χειρότερη, επομένως δεν μπορούμε να την συμπεριλάβουμε στις όμορφες πόλεις», ο Γιώργος μου είχε πει «μα και η Αθήνα είναι όμορφη, ή για να μιλήσουμε αντικειμενικά είναι γοητευτικά άσκημη. Είναι ο Ζαν Πωλ Μπελμοντό των πόλεων» που σημαίνει ότι βλέπουμε την Αθήνα μα και την ίδια την ζωή με τα θετικά και τα αρνητικά, με τις ασκήμιες μα και τις ομορφιές αλλά και με την ανάγκη να ξεπεράσουμε τις ασκήμιες. Να ζήσουμε, να ονειρευτούμε.
Το βιβλίο τελειώνει με την φράση για πάντα. Ναι στην Αθήνα θα είμαστε πάντα, στην Αθήνα των παιδικών μας χρόνων, της σημερινής εποχής αλλά και στην Αθήνα του αύριο.
Στην Αθήνα της κρίσης αλλά και στην Αθήνα των ελπίδων, του αγώνα να ξεφύγουμε από την άθλια καθημερινότητα, να επικοινωνήσουμε, να ερωτευθούμε, να πραγματοποιήσουμε τα όνειρα μας. Για πάντα λοιπόν.